Verdedig onze openbare diensten tegen de Arizona-besparingen
Bij elke crisis – en dat waren er veel de voorbije jaren – wordt gerekend op de openbare diensten. Nadien krijgen ze de rekening gepresenteerd. In het regeerakkoord van de Arizona-coalitie is één zaak duidelijk: de openbare diensten en hun personeel zullen het begrotingsdeficit moeten toerijden. Het Trumpisme is geland in België.
Platte besparing op de federale overheid
De federale openbare diensten worden onderworpen aan een zogenaamde ‘rationalisering’, die in de praktijk eigenlijk neerkomt op een platte besparing. Het zijn net niet de oprotpremies van president Trump, maar het personeel van het federaal openbaar ambt wordt zwaar getroffen door de afschaffing van het statuut, een verregaande contractualisering en fusies van departementen die ongetwijfeld tot banenverlies en minder dienstverlening zullen leiden. De besparingstabellen zullen de omvang van de ramp heel duidelijk maken. Daarover volgt later nog meer nieuws.
Regionalisering zonder meerwaarde
Het mag weinig verbazen dat met een Vlaams-nationalistische premier ook de weg naar een verdere regionalisering van federale bevoegdheden is ingeslagen. We zien dit onder meer bij de wetenschappelijke en culturele instellingen, die nadrukkelijk naar de regio’s worden doorgeschoven. Dit zal niet meer leiden tot meer efficiëntie en performantie. Of dacht je nu echt dat er voor elke regio een apart meteorologisch instituut nodig is om het weer te voorspellen?
Aanpassingen arbeidsrecht ten nadele van werknemers
De Arizona-coalitie heeft ook de ambitie om het arbeidsrecht de ‘moderniseren’. In realiteit wordt het gewoon verder uitgekleed, ten nadele van de werknemers. Het gaat onder meer om:
- het vragen van meer flexibiliteit van werknemers;
- arbeidsreglementen die minder bescherming bieden;
- de opheffing van het verbod op nachtwerk;
- de afbouw van paritaire comités om afspraken te maken over loon- en arbeidsvoorwaarden voor alle werknemers samen;
- de uitbetaling van het gewaarborgd loon na 8 i.p.v. 2weken;
- gemorrel aan de bescherming van de vakbondsafgevaardigden;
- het kaalplukken van de eindeloopbaanstelsels;
- plannen om stelsels van thematische verloven te vervangen;
- meer druk op het evenwicht tussen werk- en privéleven voor werknemers;
- …
De overheidsbedrijven liggen onder vuur
Proximus, bpost en skeyes worden nadrukkelijk in de etalage gezet om … het defensiefonds van kersvers minister Theo Francken te spijzen. Strategische marktposities worden zo opgegeven ten voordele van F35’s. En bij de Belgische spoorwegen wordt sluiks een regionalisering voorbereid, wat de deur openzet voor een ongelijk spoornetwerk, een gefragmenteerd personeelsbeheer, meer flexibilisering, minder dienstverlening, een hogere werkdruk, …
Pensioenen
De pensioenmaatregelen van de Arizona-regering treffen iedereen binnen de openbare diensten zwaar. Die worden niet gefaseerd ingevoerd over een langere periode, maar zullen zich meteen laten voelen bij veel personeelsleden. Verworven rechten en verwachtingen, de aantrekkelijkheid van werken in de openbare sector, … alles gaat top de schop. Rekenen op compenserende maatregelen, zoals extralegale voordelen of een tweede pensioenpijler, is wishful thinking. Enkele maatregelen op een rij:
- Een loopbaanjaar zou vanaf 01/01/2027 enkel meetellen voor het vervroegd pensioen vanaf 6 gewerkte (of gelijkgestelde) maanden i.p.v. 4 maanden nu.
- Functies binnen de openbare dienst met een preferentieel tantième verliezen dubbel.
- De pensioenleeftijden van het rijdend personeel van de NMBS (55 jaar) en de militairen (56 jaar) zullen vanaf 01/01/2027 jaarlijks met één jaar worden verlengd.
- Andere personeelscategorieën die een preferentieel tantième hebben, verliezen ook. De verhogingscoëfficiënt, gekoppeld aan die functies, wordt verlaagd van 1,05 in 2025 naar 1,025 in 2032 en enkel nog maar toegekend aan onderwijzers en functies in ‘actieve dienst’.
- De loopbaanbreuk gekoppeld aan deze functies in de pensioenberekening wordt vanaf 01/01/2027 vervangen door de algemene loopbaanbreuk 1/60ste. Dus niet alleen zullen ambtenaren in deze functies langer moeten werken, voor elk jaar langer zullen ze minder pensioen opbouwen!
- In het vaststellen van de referentiewedde houdt wordt ook enkel rekening gehouden met de jaarwedde gekoppeld aan de weddeschaal van de vastbenoemde ambtenaar en niet met het totale loon, zoals in het werknemerspensioen (waar wel rekening wordt gehouden met eindejaarspremie, dubbel vakantiegeld e.d.).
- De introductie van een pensioenmalus levert je pensioenverlies op indien je vanaf 2026 vroeger wil stoppen met werken en je niet aan allerlei strenge loopbaanvoorwaarden voldoet.
- De reeds gepensioneerde ambtenaren blijven evenmin gespaard. Pensioenbedragen boven een bepaalde grens (ongeveer 3100 euro bruto per jaar) zullen maar beperkt geïndexeerd worden. Ook de perequatie (het mechanisme om de ambtenaren pensioenen welvaartsvast te maken) wordt afgeschaft.
Waar is het respect?
Het bilan van dit regeerakkoord is onmiskenbaar: op het altaar van het neoliberalisme wordt de openbare sector geslachtofferd. Alle aantrekkelijkheid om te werken in de openbare diensten wordt doelbewust weggenomen en de dienstverlening wordt onderuitgehaald. Het is een verrottingsstrategie vanuit de misvatting dat de privé alles beter kan en voor een lagere prijs.
De boodschap is bij de ACOD duidelijk aangekomen. Als politici in de handen klappen voor het personeel van de openbare diensten, delen zij in realiteit klappen uit aan dat personeel. Op dankbaarheid moeten wij niet rekenen. Geen enkele werkgever zou zijn personeel zo mogen behandelen!
Op donderdag 13 februari 2025 manifesteren we in Brussel tegen deze asociale regerings-maatregelen. Steun ons verzet en kom vanaf 10u00 naar de Koning Albert II-laan. Laat van je horen!
