Woord van de voorzitter: De professor en de CEO rijden het spoorwegpersoneel voorbij
Het spoorwegpersoneel – en velen anderen – zijn verontwaardigd en het geduld is op. Dat werd tijdens de actie van 13 januari overduidelijk. De massale opkomst en de vastberadenheid van de manifestatie waren niet alleen een succes, maar vooral een krachtig statement tegen de rechtse krachten binnen Arizona. Niet alleen onze trouwe militanten kwamen op straat, ook leden trotseerden de koude. Het protest gaat niet alleen over pensioenen; het draait om het behoud van de spoorwegidentiteit als één geheel, en om de toekomst van onze kinderen – en kleinkinderen.
Gebrek aan empathie
Het empathisch vermogen van de rechtse volksvertegenwoordigers lijkt ver te zoeken in de woestijn van Arizona. Dit geldt ook voor een mediagenieke professor en de CEO van Infrabel. Zij zullen de impact van de Arizona-plannen niet voelen in hun portemonnee, maar onze mensen wél. Voor hen betekent dit dat ze niet in staat zijn een rugzakje te vullen voor hun kinderen – laat staan hun kleinkinderen. Ze liggen wakker van de vraag of een oude dag in een woonzorgcentrum nog betaalbaar zal zijn zonder financiële tussenkomst van hun kinderen. Dáár maakt de brave belastingbetaler bij het spoor en daarbuiten zich zorgen over.
Fiscale amnestie: een klap in het gezicht
Tegelijkertijd lijken belastingontwijkers met zwart geld op meer begrip te kunnen rekenen. Het Rekenhof berekende in 2021 dat er in België 42 miljard euro aan zwart geld circuleert. De Europese Commissie voegt daar nog eens 63 miljard euro op buitenlandse rekeningen aan toe. Het totale zwarte vermogen overschrijdt dus de grens van 100 miljard euro. Wat gebeurt er? Na maanden onderhandelen verschijnt er opeens een voorstel voor fiscale amnestie: zwart geld kan worden aangegeven tegen betaling van een boete, maar met strafrechtelijke immuniteit.
Bij het spoor wordt men voor veel minder met afzetting bedreigd. In het verleden sprak de meerderheid van de Belgen zich al duidelijk uit tegen fiscale amnestie, maar daar liggen ze in Arizona blijkbaar niet wakker van.
Onvolledige informatie van “experts”
Professor Stijn Baert, die door de media als expert voor van alles en nog wat naar voren wordt geschoven – ja, zelfs over steak met frieten – laat belangrijke nuances achterwege. Hij verzuimt te vermelden dat een pensioen van het rijdend personeel pas volledig wordt opgebouwd na 36 ‘rijdende jaren’, terwijl hij blijft focussen op de pensioenleeftijd van 55 jaar na 30 dienstjaren zonder de nuance van “rijdende” dienstjaren. In werkelijkheid gaan de meeste personeelsleden in het rijdend kader pas rond hun 60e met pensioen, mede doordat ze vaak later instromen in het beroep of langer doorwerken om financiële redenen. Bovendien leidt de berekening van pensioenen – van al het spoorwegpersoneel! – op basis van een volledige loopbaan in plaats van de laatste vier jaar tot een duidelijke pensioenverarming. Het ontbreken van een tweede pensioenpijler, salariswagens en andere voordelen – die in andere sectoren wél gangbaar zijn – wordt eveneens niet benoemd.
De kloof tussen personeel en management
Het contrast tussen het spoorwegpersoneel en het management kan nauwelijks groter zijn. Terwijl het management opvallend zwijgt over de plannen van De Wever-Bouchez om het spoor volledig te splitsen, inclusief een regionale opsplitsing, spreekt het spoorwegpersoneel zich wél uit: No pasarán! De huidige structuur is al nauwelijks werkbaar; het zou een ramp zijn om dit volledig te laten verknoeien. Dit zou niet alleen leiden tot verlies van sociale verworvenheden, maar ook ten koste gaan van de reizigers die afhankelijk zijn van de Belgische spoorwegen als openbare dienst. Het personeel bekommert zich om de dienstverlening, niet om het etiket NMBS, HR Rail of Infrabel. Die interne marketing, die niet alleen absurd is maar ook veel geld kost, heeft desastreuze gevolgen voor het personeel én onze reizigers.
Misplaatste steun vanuit de top
De recente brief van de CEO van Infrabel aan het personeel is in dit kader bijzonder misplaatst. Met zijn boodschap lijkt hij impliciet steun te verlenen aan de plannen van de rechtse krachten binnen de Arizona-formatie. Het lijkt erop dat sommigen graag een streepje voor willen hebben bij de leraar (die met de baard?), en dat heeft hij met deze actie pijnlijk duidelijk gemaakt. Ironisch genoeg heeft dit de stakingsbereidheid onder het personeel alleen maar vergroot.
De CEO als ongewilde vakbondsmilitant – maar wel een bijzonder doeltreffende. Zou dat soms ook meetellen als een KPI met bonus?
We denken van niet.
Günther Blauwens